رسول خدا (ص) :"مؤمن بعد از تقواي خداي عز و جل بهره اي بهتر از زن ِ شايسته نبرده است."
ازدواج، يک برنامه است که نياز به فکر، تدبير، آينده‏نگري، واقع بيني و هدفداري دارد. آنان که بي‏هدف و نقشه ازدواج مي‏کنند، ياغافلگير مي‏شوند، بار ندامت‏خواهند کشيد.
ازدواج، گزينش شريک زندگي‏ براي يک عمر زيستن است . همچنان که بعضي، دوست‏يا خانه يا شغل يا رشته تحصيلي را به صورت اتفاقي و تصادفي برمي‏گزينند و بعدا دچار عواقب سوء آن مي‏شوند، برخي هم بدون شناخت قبلي، بدون بررسي عواقب و نتايج، بدون ملاحظه مسائل جنبي و حاشيه‏اي دست‏به ازدواج مي‏زنند و چه اشتباهي بزرگتر از اين!
انتخاب شريک زندگي، معيار و ملاک مي‏خواهد، معياري بس حساس‏تر و دقيق‏تر از آنچه مثلاً در خريدن يک عينک و کيف، يا ماشين و موبايل، يا کفش و پيراهن لازم است .

ازدواج و يافتن گمشده
افلاطون در کتاب ضيافت خويش آورده است: "ارواح آدميان در آغاز به صورت کروي و کامل بود. آن‏گاه هر کدام به دو نيمه شده و از هم جدا شدند و از آن پس، هر يک به دنبال نيمه گم‏شده خويش مي‏گردد. با پيوند زناشويي، آدمي به گم‏شده خويش مي‏رسد و آرام مي‏گيرد."
اين حکايت نمادين صرف‏نظر از جنبه افسانه‏اي آن، در مقام اشاره به اين حقيقت است که همان‏گونه که اگر انسان چيز گران‏بهايي را گم کند، همواره در نگراني به سر مي‏برد و با پيدا کردن آن به آرامش مي‏رسد، در امر ازدواج نيز آن دلهره و سرگرداني پيش از ازدواج، با دست يافتن به همسر مناسب و دلخواه، به آرامش و خرسندي تبديل مي‏شود. حقيقتي که در قرآن کريم اين‏گونه بدان اشاره شده است: "و از نشانه‏هاي او اين است که همسراني از جنس خودتان براي شما آفريد تا در کنار آن آرامش بيابيد و در ميانتان محبت و رحمت قرار داد."
در آخر اين آيه، خداوند، "محبت" و "رحمت" را دو رمز بقاي اين آرامش به دست آمده در سايه ازدواج معرفي مي‏کند. در اثر محبت قلبي به همسر، خلق و خوي شايسته، ملاک پايداري زندگي به شمار مي‏آيد و اموري چون زيبايي ظاهري و سرمايه، در مرحله بعدي اهميت قرار مي‏گيرد. ويژگي رحمت نيز موجب چشم‏پوشي و گذشت از لغزش‏هاي همسر و دل‏سوزي و خيرخواهي در حق او مي‏شود. در نتيجه، آرامش راستين بر زندگي همسران صاحب رحمت و محبت حاکم مي‏شود. افلاطون در اين باره مي‏گويد: "آدمي وقتي به نيمه خود مي‏رسد، حس رقت و محبت و دوستي پيدا مي‏کند و اگر بتواند، نمي‏خواهد يک لحظه از نيمه خود جدا شود. پس بياييد پرهيزکاري پيشه کنيم و از شر بگريزيم که در اين صورت، به اوج سعادت رسيده‏ايم. بياييد خداي عشق را بستاييم که نيکويي‏هايش در حق ما بي‏کران است و راه بازگشت به کمال را او به ما نشان داده است تا در اين زندگي رستگار شويم و به رستگاري آينده نيز اميدوار گرديم. اوست که مقرر داشته است اگر با پرهيزکاري زندگي کنيم، ما را به نيمه گم‏شده خود رهبري کند و به وحدتي که داشتيم، برساند و به ما رستگاري عطا فرمايد."

زيبايي - نجابت
با کدام معيار، بايد سراغ انتخاب «شريک زندگي‏» رفت، يا به درخواست و پيشنهاد يک ازدواج، "آري‏" گفت؟ آري گفتني که بار سنگين يک عمر را بر دوش انسان مي‏گذارد!
"اگر کسي سراغ شما آمد که اخلاق و ديانت او را مي‏پسنديد، با ازدواج کنيد، وگرنه دچار فتنه در روي زمين و فساد بزرگ مي‏شويد ." اين، مضمون کلام حضرت رسول (ص) است.
وقتي معيارهاي غلط و هوس‏هاي زودگذر و شناخت‏هاي ناقص يا انگيزه‏هاي مادي و سودجويانه، در اين مساله مهم نقش اصلي را ايفا کند، کار به همان جا مي‏کشد که شاهديم .
زيبايي و جمال، يک نقطه قوت و مثبت است و مي‏تواند يک ملاک به شمار آيد، اما در صورتي که با پاکدامني، نجابت و تقوا در تعارض قرار نگيرد. معيار شما براي "همسر مطلوب‏" چيست؟
گاهي عشق و علاقه، "چشم بصيرت‏" را از ديدن واضح‏ترين چيزها و آشکارترين عيب‏ها و کاستي‏ها غافل مي‏سازد . جمال‏ اگر معياري است، کمال‏ معيار برتري است. رسول اسلام(ص) به تمامي پيروان خود فرمود: "کسي که با زني به خاطر مال و دارايي ازدواج کند، خداوند او را به حال خود واگذار مي‏کند و کسي که به خاطر جمال و زيبايي با او ازدواج کند، در او امور ناخوشايند خواهد ديد! و کسي که به خاطر ايمان و ارزش‏هاي ديني، با او ازدواج نمايد، خداوند همه آن امتيازات مادي و ظاهري را براي وي فراهم مي‏کند."

هوش برتر از زيبايي
بعد از دينداري، اصالت خانوادگي و اخلاق نيک، "سلامت عقل" از مهم‏ترين شرايط يک همسر شايسته محسوب مي‏شود. تدبير امور زندگي و پيمودن راه سعادت و درستکاري و برطرف نمودن مشکلات زندگي مشترک کار ساده‏اي نيست. متأسفانه بسياري از افراد، مقيدند که همسر زيبا داشته باشند، در صورتي که زيبايي در آمار جهاني بهداشت، فقط 25 نمره دارد در حالي که به تفکر و انديشه 300 نمره داده‏اند. در مورد عروس‏خانم هميشه مي‏پرسند: آيا زيبا هست، يا نيست. زيبايي دوره محدودي دارد، ولي ما نمي‏توانيم نقش بي‏بديل تفکر و تعليم و تربيت را انکار کنيم. برخي افراد در ازدواج جايي براي تفکر باز نگذاشته‏اند. اولين چيزي که در تفکر جلوه‏گر مي‏شود، عامل هوش است. زندگي با يک فرد کم‏هوش، بسيار مشکل است. ممکن است بپرسيد: چگونه مي‏شود هوش يک نفر را قبل از ازدواج تشخيص داد؟ پاسخ بسيار آسان است. افرادي که درجه هوشي خيلي پايين دارند، کاملاً در رفتار و کردارشان مشخص است، پختگي لازم را ندارند، قدرت تشخيصشان ضعيف است. عامل ديگر تشخيص هوش، تفکر انتزاعي است. "انتزاع کردن" يعني: بيرون کشيدن، و تفکر انتزاعي يعني، توانايي استنباط و درک مفاهيم از موقعيت‏هاي کلي؛ اين نوع تفکر ابعادش بسيار گسترده است، افرادي که تفکر انتزاعي دارند، خيلي زود شما را مي‏فهمند. لازم نيست که دائم برايشان تکرار کنيد. بُعد ديگرش، تفکر حل مسئله‏اي است، تفکري که در آن انسان مي‏تواند مسائل خودش را حل کند. کساني که اين نوع تفکر را ندارند، هميشه دور خودشان مي‏چرخند، گيجند، پيوسته مي‏پرسند چه گفتي، يعني چه، منظورت چه بود؛ کسي که اين نوع تفکر را ندارد، شايسته گزينش همسري نيست.

اصالت خانوادگي
زن و مرد بايد در خانواده‏هايي رشد يافته باشند که پدر و مادري عاقل و دلسوز، با همه وجود در رشد و تعالي فرزند کوشيده باشند. بر خلاف خانواده‏هايي که والدين، فرزندان را به حال خود رها کرده و در پي هوي و هوسهاي خود هستند و يا اين که در کانون خانوادگي آنان بويي از محبت و احترام به شخصيت ديگران استشمام نمي‏شود. بنابراين، زن و مرد که در پي انتخاب همسر مي‏باشند، بايد سعي کنند تا حدي که برايشان ميسر است با خانواده‏هايي شريف و اصيل وصلت نمايند و از ازدواج با خانواده‏هاي پست و فرومايه جدا خودداري نمايند؛ زيرا، غالبا با مشکلاتي روبه‏رو خواهند شد.
در خانواده‏هاي اصيل، والدين کوشيده‏اند از نظر اخلاقي و رفتاري براي فرزندان خود نمونه و الگو باشند و بدون ترديد پدر و مادر صالح از نظر ارثي نيز سرمايه‏هاي بس گرانبهايي را به فرزندان خود انتقال مي‏دهند.افرادي که در خانواده‏اي اصيل رشد مي‏يابند، سجاياي اخلاقي را از پدر و مادر خود به ارث مي‏برند و در برخورد با دشواريها و فراز و نشيبهاي زندگي، هرگز از جاده درستي و راستي خارج نمي‏شوند.بنابراين در انتخاب همسر بايد دقت بسياري نمود که از خانواده اصيل و نجيب، خوشنام و خوش‏سابقه باشد، و تنها به قيافه ظاهري و زيبايي و يا مدرک تحصيلي او اکتفا نشود؛ زيرا فرزندان، معمولاً وارث پيشينه‏هاي سوء خانواده و والدين خويشند. پيامبر اکرم(ص) مي‏فرمايد: "خانواده خوب و شايسته وصلت کنيد؛ زيرا خون اثر دارد" و نيز در روايتي ديگر مي‏فرمايد: "براي نطفه‏هاي خود گزينش کنيد و با کساني که همتاي شمايند، ازدواج نماييد."

اهل حقيقت بودن
زن با ايمان با مردي که اهل حق و حقيقت نيست، نبايد ازدواج کند. والدين توجه داشته باشند که شرط اول در صحت ازدواج ايمان زوجين است تا دو نور و دو پاک و دو پاکيزه و دو مؤمن به هم برسند، و از به هم رسيدن آنان ثمرات شايسته و پاک که همان فرزندان صالحند به وجود آيند.
رسول اکرم (ص) مي‏فرمايد: "کسي که براي خواستگاري نزد شما آمد و نسبت به دين و امين بودن وي رضايت داشتيد، حتما زمينه اين ازدواج را فراهم نمائيد، که منع ازدواج کفو با کفو از جانب شما زمينه‏ساز فتنه در روي زمين و فساد بزرگ است."
"جُوَيبِر" مردي است که از يمامه به مدينه آمده و مسلمان شده بود. او مؤمني متعهد، ولي در عين حال سياه پوست، کوتاه قد، مستمند و بي‏خانمان بود. روزي پيامبر(ص) به او فرمود: "چرا ازدواج نمي‏کني؟" عرض کرد: "چه کسي به اين بينوا زن مي‏دهد؟" فرمود: "اسلام، هر خوار و ذليلي را عزيز کرده است." نزد "زياد بن لُبَيد" که از اشراف انصار است، برو و دخترش را خواستگاري کن. جويبر نزد زياد آمد و از قول آن حضرت دختر او را خواستگاري کرد. زياد گفت: "ما دختران خود را فقط به همرديفان خود از انصار مي‏دهيم و با آنها وصلت مي‏کنيم". جويبر، نزد پيامبر(ص) آمد و جريان را عرض کرد؛ آن‏گاه حضرت به "زياد" فرمود: "اي زياد! جويبر مؤمن است و هر مرد مؤمني، کُفو زن مؤمنه و هر مرد مسلماني کُفو زن مسلمان است."

خوش اخلاقي
در روايات اسلامي از ازدواج با افراد بداخلاق نهي شده و خوش‏اخلاقي يکي از شرايط همسر شايسته محسوب شده است.
"حسين بن بشار واسطي" به امام رضا(ع) نامه نوشت که يکي از بستگانم خواستار ازدواج با من است، ولي بداخلاق است؛ حضرت فرمود: "اگر اخلاقش بد است، با وي ازدواج نکن".
بنابراين، خوش اخلاقي همسر، نقش مؤثري در زندگي انسان دارد و بايد مورد توجه کامل قرار گيرد؛ زيرا آنچه مايه سازش و تحکيم روابط است، حسن خلق است، نه امور مادي، مانند ثروت و زيبايي. همسرِ بداخلاق و ناسازگار، مايه غم و اندوه و کدورت گرديده، طراوت و شادابي را از طرف مقابل مي‏ربايد. البته ناگفته پيداست اخلاق سوء و خشونت در کانون خانواده، در روحيه همه افراد اثر نامطلوب دارد.

تناسب داشتن با هم
خوب است که زن و شوهر از نظر معلومات و تحصيلات علمي، خيلي با هم فاصله نداشته باشند و در رديف يکديگر باشند تا تفاهم بيشتر در زندگيشان به وجود آيد. بنابراين، زن و مردي که تحصيل کرده و دانشگاهي است، نمي‏تواند با فردي غيرتحصيل کرده يا کم سواد ازدواج نمايد. البته پذيرش اين امر در مدت کوتاهي امکان‏پذير است، ولي در درازمدت تنش‏ها و اختلافاتي بين آنها آشکار خواهد شد.همچنين تناسب جسمي و اخلاقي بسيار حايز اهميت است.

حفاظت مالى
از ويژگيهاى مهم همسر مطلوب آن است كه از اموال همسر خود به نحو شايسته‏اى مراقبت مى‏كند. امام رضا (عليه السلام) در اين خصوص فرموده است: "براى بنده فايده‏اى بهتر از اين نيست كه داراى همسرى باشد كه هرگاه او را مى‏بيند، مسرورش سازد و در غياب او از خود و مال همسرش حفاظت كند."

به دنبال بال باشيد نه وبال!
سزاوار است زن و شوهر، همديگر را از نظر روحي و معنوي به کمال برسانند و به رشد باطني يکديگر اهميت دهند. برخي از زنان و مردان، با وقف کردن جواني و سلامتي خويش و کنار گذاشتن آرزوها و خواسته‏هايشان، خالصانه در راه پيشرفت و تحول همسرشان مي‏کوشند و در اين راه، از هيچ فداکاري و از خودگذشتگي مضايقه نمي‏کنند، تا زماني که همسرشان بر قله بلند افتخار و موفقيت بايستد.اين‏گونه انسان‏هاي باشکوه، در حقيقت به منزله «بال» براي پرواز همسرشان هستند که او را از مرحله‏اي که بي‏هيچ افتخاري مي‏زيست، به افتخارهاي مهم سوق مي‏دهند. از اين رو، وظيفه اخلاقي انسان حکم مي‏کند در برابر همسري که ايثارگرانه خود را وقف پيشرفت او کرده است، عالي‏ترين سپاس‏ها را به عمل آورد. معروف است که کتاب جنگ و صلح تولستوي را که يکي از ده کتاب جاودان ادبيات جهان است، همسر فداکار تولستوي، بيش از ده‏ها بار پاک‏نويس کرد تا اينکه در نهايت چنين اثري به جامعه بشري ارائه گشت. ناگفته نماند دو دسته از زوجين با دشواري‏هاي ويژه خودشان روبه‏رو هستند: آنهايي که براي همسرشان همچون بال هستند، ولي در مقابل، نشاني از قدرشناسي در همسر خود نمي‏بينند و آنهايي که نه تنها براي همسرشان بال نيستند، بلکه در حقيقت وبال زندگي او هستند.

دقت در اولويت بندى معيارها
هر فردى مايل است لباسى تهيه كند كه زيبا، بادوام، محصول شركتى معتبر، متناسب، ارزان، خوش رنگ و... باشد، ولى چون عملاً دست‏يابى به چنين لباسى بسيار دشوار است، ناچار بايد معيارهاى مورد نظر را اولويت بندى كرد و بر اساس مهم‏ترين معيارها دست به انتخاب زد. در انتخاب همسر، برخى افراد صرفا معيارهاى ايده‏آل خود را در نظر گرفته و به دنبال مصداق هماهنگ با آن مى‏روند، ولى ممكن است چنين مصداقى وجود خارجى نداشه يا در صورت وجود، قابل شناسايى نبوده و حتى در صورت شناخت ممكن است او نيز براى خود معيارهاى ديگرى در نظر داشته باشد. بر اين اساس، لازم است معيارهايى را كه در مرحله قبل معين كرده‏ايم، اولويت‏بندى كنيم. برخى معيارها از تأثير بيشترى در زندگى زناشويى برخوردارند و تأثير آنها تا آخر زندگى مشترك ادامه يافته و حتى به زندگى در جهان ديگر نيز كشيده مى‏شود. گروه ديگرى از معيارها در عين آن كه در زندگى همسران نقش ايفا مى‏كنند ولى از تأثير عميق و بادوامى برخوردار نيستند. آنچه در گزينش همسر بايد مورد دقت قرار گيرد، وجود معيارهاى دسته اول در فرد مورد نظر است و در صورت عدم احراز اين ويژگيها نبايد به اين ازدواج تن داد. ولى معيارهاى دسته دوم در عين اهميّت، به گونه‏اى قابل اغماض بوده و مى‏توان از برخى از آنها به خاطر مصالح مهم‏تر صرف‏نظر كرد. اين تفكيك و اولويت‏بندى معيارهاى انتخاب همسر در متون دينى مورد توجه قرار گرفته و در جايى كه يك معيار اهمّ با معيار مهمّ در تقابل باشد، جانب معيار اهمّ گرفته شده است. به عنوان مثال در سوره بقره آيه 221 خداوند متعال به مقايسه ايمان و زيبايى به عنوان دو معيار انتخاب همسر پرداخته، اولويت اوّل را به شاخص ايمان داده و زيبايى را در درجه بعد مورد توجه قرار داده است.

گل بي خار؟!
اين توقع غيرعاقلانه است که انسان به دنبال همسري بي‏عيب و کامل براي خود باشد. عبدالرحمان جامي در حکايتي مي‏گويد: "روزي طاووسي و زاغي به هم رسيدند و توانستند زشتي‏ها و زيبايي‏هاي يکديگر را ببينند. طاووس به زاغ گفت: اين کفش‏هاي قرمز که پاي توست، سزاوار تن‏پوش رنگارنگ و زيباي من است، نه اين کفش‏هاي سياه ناموزون. زاغ گفت: بلکه پوشش تو متناسب با کفش قرمز من است و ما اشتباها لباس همديگر را پوشيده‏ايم. لاک‏پشتي که سر در لاک خود فرو برده و گفت‏وگوي اين دو را شنيده بود، سر از لاک درآورد و گفت: "اي دوستان، اين بحث بيهوده را پايان دهيد؛ زيرا خدا همه چيز را به يک نفر نداده است و همه آرزوها را براي يک شخص مهيا نکرده است. خداوند به هر کس چيزي بخشيده که تنها ويژه اوست، هرکس بايد به آنچه خداوند به او بخشيده است، خشنود باشد." آرزوي هر مرد و زني است که همسر ايده‏آلي پيدا کند که از همه زشتي‏ها و نقص‏ها به دور باشد و نقطه ضعفي نداشته باشد. گمان نمي‏رود در دنيا چنين همسري پيدا شود که صددرصد کامل و بي‏عيب باشد. اين نکته را تمام پسران و دختراني که مي‏خواهند ازدواج کنند بايد در نظر بگيرند که بسيار دشوار است همسر زندگي صددرصد بر وفق تمايلات و آرزوهاي شخص باشد و جامع جميع خوبي‏ها از آب درآيد و اصلاً آنچه مهم است، اين نيست، بلکه مهم آن است که عشق و علاقه واقعي ميان دو نفرباشد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: